SEO

On-Page SEO nədir?

On-Page SEO  termini Azərbaycan dilinə uyğunlaşdırdısaq Səhifə daxili və ya Sayt daxili SEO kimi ifadə edə bilərik. Ümumiyyətlə, SEO işləri bir neçə əsas qollardan təşkil olunub: On Page, Off Page və Technical SEO. Mən, bu mövzular haqqında detallı məlumatları sizinlə bölüşmək istəyirəm. Hər biri haqqında məlumat çox olduğu üçün hissə-hissə və daha aydın şəkildə izah etməyi məqsədə uyğun gördüm. Bu günkü yazımız, On Page SEO ilə əlaqəli olacaq. Burada işlər daha çox sayt daxili görülür və SEO-nun ən önəmli hissələrdən biridir deyə bilərəm.

On-Page SEO işlərinə nələr aiddir?

İlk öncə istəyirəm ki, On Page SEO ilə əlaqəli diqqət etməli olduğumuz faktorları sizə bir siyahı formasında təqdim edim, daha sonra hər biri haqqında qısa və aydın şəkildə məlumat verim. Düşünürəm ki, bu oxuyanlar üçün daha yaxşı variant olacaqdı.

On- Page SEO faktorları

  • Məzmun
  • Açar söz
  • URL Strukturu
  • Başlıq Hissəsi(Title)
  • Təsvir Hissəsi ( Description)
  • Səhifə Başlığı (Page Title)
  • Başlıq Etiketləri ( Header Tags)
  • Saytın Sürəti ( Page Speed)
  • Mobil Uyumluluq
  • Şəkillərin Optimallaşdırılması
  • Saytın Arxitekturası
  • Xarici Linklər
  • Daxili Linklər

Məzmun ( Content)

Məzmun Sayt daxili SEO işlərində çox əhəmiyyətlidir. Biz məzmundan məhsul və ya xidmət haqqında məlumat vermək məqsədi ilə istifadə edirik. Məzmun geniş anlayışdı, bura video materiallar, mətnlər və şəkillər və s. aid ola bilər. Alqoritmalar bizim sayta, sosial medyaya və digər kanallara əlavə etdiyimiz məzmun əsasında dəyərləndirmə aparır. SEO işlərində biz məzmunun bir çox formalarından istifadə edirik. Ən çox istifadə olunan məzmun tipi mətn formasıdır. Google və Yandex alqoritmaları sizin əlavə etdiyiniz mətnin əsasında səhifənin faydalılığını müəyyən edir. Hər zaman diqqət etmək lazımdır ki, yaradılan məzmun faydalı olsun, belə olduqda mütləq Google tərəfindən dəyərləndiriləcəksiniz!

 

Açar Söz

Açar söz SEO mətnlərinin yazılması zaman ən önəmli bir neçə nüansdan biridir. Çünki, Google və digər axtarış sistemlərində insanların axtarış etdiyi ifadələr açar sözlər hesab edilir. Biz hər zaman insanların axtarış niyyəti anlamalı və  bunun əsasında mətnlərimizi formalaşdırmalıyıq. Açar sözlərlə əlaqəli çox mühim və praktiki bir məsələsini sizin üçün qeyd etmək istəyirəm. Azərbaycan dilində,  ə, o, ö və ü kimi hərflərin işlənməsinə görə açar sözlərin axtarış həcmi arasında ciddi fərq vardır, ona görə bu tipli hərflərin iştirak etdiyi açar sözləri istifadə edərkən, digər variantları da yoxlamağı unutmayın!

 

Aşağıdakı şəkildən açar sözlərin səhifədə necə yerləşdirilməsi ilə bağlı məlumatları bir arada görə bilərsiniz. Bu yeni səhifə yaradarkən və ya köhnə səhifələri optimallaşdırarkən sizə lazım olacaq.

URL Strukturu

URL dedikdə, biz sadə formada səhifələrə yönləndirən link nəzərdə tuturuq. URL strukturu Texniki SEO ilə ortaq bir mövzu olduğu üçün burada ancaq Səhifə Daxili ( On Page) SEO ilə əlaqəli qeydlərimi edəcəm. Uğurlu URL strukturu üçüb aşağldakı amilləri nəzərə almanızı tövsiyə edirəm :

 

1. Açar sözlərin istifadə olunması

2. Qısa olması

3. Dillərə görə variantların olması(latin hərfləri ilə)

4. Ə,ı.ö və ü kimi hərflərin işlənməməsi ( URL strukturu ancaq latın hərflərini dəstəkləyir)

Nümunə :

https://saxavatjafar.com/az/reqemsal-marketinq-kursu

https://saxavatjafar.com/en/digital-marketing-course

https://saxavatjafar.com/ru/kurs-sifrovogo-marketinga

SEO Başlıq ( Title)

SEO başlıq dedikdə, Google-da axtarış etdikdə qarşısınıza çıxan tünd rəngli yazılar nəzərdə tutulur. Title və ya dilimizdə başlıq kimi tərcümə olunan bu hissə SEO üçün çox önəmlidir. Bu hissəllərin əlavə olunması ilə siz saytınızın trafikini 2-3 dəfə artıra bilərsiniz.

Başlıqları yazarkən bunlara xüsusi diqqət edin: 

1. Müəyyən olunan  xarakter limitini qoruyun ( təqribən 60 xarakter, 580 pixel )

2. Axtarış həcmi yüksək olan açar sözlər 1-ci əlavə edin.

3. Səliqəli və oxunaqlı görünməsinə diqqət edin (” -, |” kimi işarələrdən istifadə edin)

SEO Təsvir( Description)

SEO-da başlıq hissəsi ilə yanaşı, təsvir hissəsi də çox önəmlidir. Yuxarıda qeyd olunan 2-ci nüans təsvir hissəsi üçün də keçərli hesab edilir. Təsviri qısa, sadə,  açar sözləri istifadə etməklə yanaşı və həmdə insanların klik etməyə təhrik edən sözlərdən istifadə etmək lazımdır. Misal: ilk dərs ödənişsizdi, endirim var, qeydiyyatın vaxtı bitir, məhsul stokda az qalıb və s. Bundan əlavə daha səliqəli görünməsi üçün müxtəlif ikonlardan istifadə edə bilərsiniz.

 

SEO Başlıq və Təsvir yazarkən Totheweb-dən istifadə etməyi tövsiyə edirəm : 

 

Səhifə Başlığı ( Page Title)

Səhifə başlığı – Səhifənin nədən bəhs etdiyini həm istifadəçiyə həm də Google Bot-larına göstərmək üçün istifadə olunur. Bu başlıq H1 etiketi ilə ifadə olunmalıdır. Açar sözləri və səhifənin əsas məzmununi ifadə etməlidi.

 

Başlıq Etiketləri ( Header Tags)

Başlıq etiketləri Səhifə Daxili SEO işləri üçün çox önəmli elementlər hesab edilir. H1-H6 formasında bir iyeraxik quruluşa malik olan bu etiketlər əhəmiyyətlilik dərəcəsinə görə biri digərindən fərqlənir. H1 adətən Səhifə Başlığı olaraq qeyd edilir, H2-H6 isə daha çox mətn daxili başlıqları və alt başlıqları ifadə etmək üçün istifadə olunur. Qeyd edim ki, bir səhifədə yalnız 1 H1 etiketi istifadə oluna bilər. Digər etiketlərdə isə hər hansısa bir say məhdudiyyəti yoxdu. Lakin, yuxarıdan aşağıya (iyeraxik) quruluş qorunması lazımdır. Yəni, H2-dən sonra H3, H3-dən sonra H4 formasında. Uğurlu mətnlər bu formada yazılır.

 

Saytın Sürəti ( Page Speed)

Bu daha çox Texiki SEO mövzusunda müzakirə ediləcək amma bizim mövzu ilə də əlaqəlidir. Belə ki, Səhifə Daxili SEO işlərində istifadə oluna  şəkillərin və ya videoların həcmi sürətin azalmasına səbəb ola bilər. Saytın sürəti dedikdə, axtarış səhifəsində klik etdikdən sonra səhifənin tam şəkildə açılması müddəti başa düşülür. Bu müddət nə qədər qısa olarsa, bu istifadəçinin saytdan faydalanması üçün bir o qədər təsirlidi. Saytın sürətini analiz etmək üçün PagespeedGTMetrix alətlərindən istifadə edə bilərsiniz.

 

Mobil Uyumluluq

 

Müasir dövrdə mobil telefonların istifadəsinin artması ilə əlaqədar veb-saytların mobil cihazlara daha uyğun bir formada hazırlanması çox zəruri olmuşdur. On Page SEO işlərində diqqət etməli olduğumuz digər mühüm nüans da məhz optimizasiya etmək istədiyimiz veb-saytın mobil cihazlarda nə qədər uğurlu görünməsidir. Buna, ingiliscə mobile responsive-lik deyilir. Müştəri davranışları əsasında diqqət etsək, burada ən önəmli məsələ interfeysin sadə və asan istifadə oluna bilən olmasıdı. Komputer versiyası mobil versiyaya elə adaptasiya edilməlidir ki, burada mövcud görünüş mobil cihazda aydın və səliqəli görünsün. Mobil görünüşü yoxlamaq üçün SEOptimzer alətindən istifadə edə bilərsiniz.

 

Şəkillərin Optimizasiyası

 

Google-da şəkil axtarışlarından istifadə edildiyi üçün, biz şəkillərin optimizasiyası işi ilə də məşğul olmalıyıq. Optimizassiya işləri görülən sektordan asılıdır. Əgər sizin SEO işi gördüyünüz veb-saytda olan məhsul və xidmətlərin şəkilləri müştəriləriniz tərəfdən axtarılırsa, bu sizin üçün çox əhəmiyyətli bir optimizasiya işidir. Daha çox mebel, aksesuar və hədiyyə tipli digər məhsulların(hansı ki, insanlar baxıb sonra almaq qərarına gəlir) satışını şəkillərin optimizasiya edilməsi ilə artıra bilərsiniz. Burada ən önəmli detal alt teqi hesab edilir. Ona görə şəkillərin alt teqini uyğun açar sözlərlə işləməyə diqqət etməliyik.

Saytın Arxitekturası

 

Saytın arxitekturası dedikdə, onun quruluşu və sahib olduğu forması nəzərdə tutulur. Bura – header, footer və body hissələrinin düzgün qurulması aiddi.On Page SEO işlərinin təsirli olması üçün düzgün arxitektura çox önəmlidir. Arxitekturanı Screaming Frog aləti ilə yoxlaya bilərsiniz. Burada önəmli olan səhifələr arasındakı əlaqələrin qurulması, düzgün naviqasiya və müştəri yönümlü olmasıdır.

 

Xarici Linklər

 

Uyğun səhifələrdən digər saytlara linklərin verilməsi çox əhəmiyyəti bir məsələdir. Belə ki, mən On Page SEO ilə bağlı məqaləmə bu mövzu ilə əlaqəli məhşur və çox istifadə olunan bir neçə mənbəni əlavə etsəm, bu mənim səhifəmin gücünü artıracaq. Google botları əlaqəli və yüksək reytinqli saytlara keçid olunmasını müsbət dəyərləndirir. On Page SEO ilə əlaqəli daha ətraflı öyrənə bilərsiniz.

 

Daxili Linklər

 

Mən təkcə başqa saytlara yox həmçinin öz saytımın daxilində bir səhifədə digər səhifələrə link verə bilərəm. Misal üçün, bu yazımıza SEO xidməti səhifəsindən, SEO Mütəxəssisi bloqumuzda daxili link verə bilərik. Bu işi adətən güclü səhifələrdən zəif səhifələrə məntiqi ilə edirlər. Güclü səhifə dedikdə PA(Page Authority) yüksək olan səhifə nəzərdə tutulur. Bunu yoxlamaq üçün Website SEO checker istifadə edə bilərsiniz.

 

 

 

Suallarınız var?

Hörmətli oxucu, qeyd etmək istəyirəm ki, bu yazı SEO sahəsinə yeni başlayanlar üçün nəzərdə tutulmuşdur. Ana dilində kontentlərin yoxluğunu nəzərə alaraq, çalışıram ki, mütəmadi olaraq ixtisaslaşdığım sahə ilə əlaqəli faydalı məlumatları sizinlə bölüşüm. Əlavə olaraq deyə bilərəm ki, bloqlar yeni informasiyalar və prakitki biliklər əsasında yeniləcək.Hər hansısa bir sualınız və ya müzakirə etmək istədiyiniz mövzu olaraq mənimlə əlaqə saxlaya bilərsiniz, ümid edirəm sizin üçün faydalı olmuşdur.

SEO Mütəxəssisi kimdir və nə iş görür?

İlk öncə SEO haqqında qısa bir şərh verməklə mövzuya başlamaq istəyirəm. SEO sözünü ana dilində tərcümə etsək, Axtarış Motorlarının Optimizasiya(AMO) kimi başa düşmək olar. Burada axtarış motorları dedikdə Google, Yandex və Bing misal  göstərə bilərik. Optimizasiya sözünü isə təkmilləşdirmək ilə əvəzləmək mümkündür, burada məqsəd veb-saytın axtarış motorlarına uyğun bir formaya salınması və ya təkmilləşdirilməsidir. Bütün bu təkmilləşdirmə işlərini birbaşa həyata keçirən şəxsə SEO Mütəxəssisi deyilir. Ölkəmizdə o qədər də tanınmayan bu şəxslər əslində arxa fonda ciddi zəhmət çəkirlər. Bu məqaləni yazmaqla həm SEO Mütəxəssislərinin işlərini təsvir etmək həm də bu sahəyə necə başlamaq olar və ya bu sahədə necə təkmilləşmək olar kimi mühim suallara cavab vermək istədim.

SEO Mütəxəssisi hansı işləri görür?

Bəlkə də bir çoxları bu cümlələri eşidib. SEO lazım deyil, bu qədər vaxt gözləmək olmaz və ya hammısı boş şeydir kimi ifadələr əslində bu sahədən məlumatsızlıq və həmçinin görülən işlərin düzgün təqdim olunamamasından qaynaqlanır. Qısa olaraq fikrimi ifadə etməyə çalışsam, gün ərzində axtarış motorlarından istifadə etməyən demək olar ki, çox az insan var. Son illərdə insanların onlayn platformalardan satış etmə faizi əvvəlki illərlə müqayisədə çoxalmışdır. Bir çox insan, məhsul almadan araşdırma etməyi və fərqli mağazaları müqayisə etməyi düşünür. Bu isə birbaşa Google və ya digər axtarış motorlarının istifadəsi deməkdir. 

Nümunə olaraq: “ayaqqabı” almaq istəyən bir xanımı düşünsək, Google-a daxil olur və ayaqqabı satışı sözünü yazır. Təqribən ilk 5- ya 10 axtarış nəticəsini analiz edir və bu analizlər nəticəsində almağı düşünür. Onu da qeyd edim ki, ilk sıralara reklamla da çıxmaq mümkündür, lakin orqanik nəticələr insanlar üçün daha etibarlı görünür. Buda başqa bir araşdırma nəticəsində SEO-nun əhəmiyyətli olmasını sübut etmişdir.

SEO Mütəxəssisləri markanın  satış gətirən və ya potensial ola biləcək açar sözlərdə ön sıralada çıxmasını həyata keçirir. Burda təkcə iş ön sıralarda çıxmaq deyil, həm də bu sıraları qoruyub saxlamaqdır. Araşdırmalar göstərir ki, ilk sırada çıxan saytların kliklənib daxil olunma nisbəti 25%-dir. Buda hardasa axtarışın və ya potensial müştərilərin 1/4 mənasını daşıyır. Təbii ki, bu hər sektora görə dəyişə bilər.

SEO Mütəxəssisinin işlərini qruplaşdırsaq:

  • Fəaliyyət göstərəcəyi sektoru analiz etmək,
  • Rəqibləri analiz etmək,
  • Axtarış həcmi yüksək olan və ya potensial ola biləcək sözləri araşdırmaq,
  • Veb-sayt arxitekturunun 0-dan qurulması və ya təkmilləşdiriməsi,
  • Saytdan alış senarisinin qurulması, ( daxil olan müştəriyə məhsul necə satılacaq?)
  • Sayt məntlərinin müştəriyə uyğun və düzgün olmasına nəzarət edilməsi,
  • Veb-saytın texniki işlərinin həyata keçirilməsi,
  • Veb-saytın  daxili optimizasiya işlərinin görülməsi,
  • Veb-saytın xarici optimizasiya işlərinin görülməsi,
  • Davamlı olaraq saytın vəziyyətinə nəzarət edilməsi,
  • Axtarış səhifələrində(SERP) olan vəziyyətə nəzarət,
  • Texniki problemlərin izlənməsi və qısa zamanda həllİ üçün tapşırıqların verilməsi.
Bu siyahını daha da uzatmaq olar, lakin gələcək yazılarda daha ətraflı məlumatlar təqdim etmək baxımından və ya yazının daha da uzun və yorucu  olmaması üçün bu qədəri ilə kifayyətlənməli oldum.

SEO Mütəxəssisi olmaq üçün haradan başlayaq?

SEO Mütəxəssisi kimi fəaliyyətə başlamaq istəyən insanlar ilk öncə bunu bilməlidir ki, bu sahə  ciddi səbr tələb edir. Həm öyrənmək baxımından həm də nəticə sarıdan siz mütləq səbrli olmalısız. Burada təcrübə çox önəmlidir, ən əsası isə problem həll etmək xüsusiyyətiniz olmalıdır ya da inkişaf etdirməlisiz. Mən, özümdən danışsam bu sahənin araşdırma ilə daha sonra işlərimdə tətbiq etməklə öyrənmişəm. Hələ 2019-cu ildən bu sahə ilə maraqlanırdım və zaman-zaman yeni şeylər öyrəndim və tətbiq etdim. Daha dərindən öyrənmək fürstərim 2022-ci ildən etibarən Elseo şirkətində SEO mütəxəssisi olaraq fəaliyyətə başlamaqla oldu. Qeyd edim ki, orada işim ancaq SEO idi və müxtəlif sektorlardan şirkətlərin veb-saytlarını axtarış motorlarına uyğun təkmilləşdirməyə çalışırdım. İlk vaxtlar çətinlik çəkirdim düzü, zaman-zaman araşdırmaqla, iş yoldaşlarımla və bizə bu işdə kömək edən rəhbərlərimizlə birlikdə daha da təkmilləşməyə başladıq. Amma davamlı araşdırmaq və problemi həll etməyə çalışmaq xüsusiyyəti hər zaman  mənə kömək eləmişdi. Buda birdən-birə olmadı, zamanla insanda formalaşır – sadəcə həvəsdən düşməmək və problemi həll edənə qədər çalışmaq lazımdır.

Xülasə etsəm;

  • Araşdıma etməlisiz,
  • Onlayn və ya oflayn kurslar götürə bilərsiniz,
  • Sahə üzrə mütəxəssislərdən soruşa bilərsiniz,
  • Əsası – WordPress kimi sadə CMS-lər ilə veb-sayt qurub, öyrənib praktika edə biləsiniz.

Bu barədə sorğu keçirmişdim, insanlar böyük qismi araşdırma yolu ilə öyrəndiyi qeyd etdi. Bu barədə Facebook-da qrup yaratmışam, SEO Community Azerbaijan adının üzərinə klik edərək daxil ola bilərsiniz. Bu qrupda bir çox mövzular ilə əlaqəli yazılarımı da tapa bilərsiniz, məncə faydalı olacaq.

Moz'un Senior SEO Expert'nin SEO mütəxəssisi olmaq istəyənlərə tövsiyələri

SEO sahəsində özünüzü təkmilləşdirmək üçün

Siz gərək davamlı olaraq araşdırma edəsiniz və günlük xəbərləri izləyəsiniz. Bundan əlavə sahə çox genişdir, misal üçün bir çox insanlar Sayt Daxili (On Page) SEO-nu bilir və ya Saytdan Kənar( Off Page) görülən SEO ilə daha çox məşğul olur və Texniki SEO işlərindən isə uzaqdır. Bu senarilərin əksi də ola bilər, hər halda bir istiqamətdə boşluq varsa, onun üzərində işləyib təkmilləşdirmək lazımdır. Əgər bu istiqamətlərdə lazımı işlər görülübsə, məsləhət görərdim ki, kodlaşdırma bacarıqlarını təkmilləşdirəsiniz. Burada əsas HTML, CSS və Java Script kodları nəzərdə tutulur. Bunu yazmaq üçün yox, anlamaq üçün öyrənmək lazımdır. Çünki SEO-nun veb-saytın  arxa fonunda görülən işlərlə ciddi əlaqəsi olduğu üçün, prosesləri anlamaq və düzgün texniki tapşırıq vermək üçün sizə lazım olacaq. 

SEO Mütəxəssisi nə qədər qazanır?

SEO Mütəxəssisinin qazancı onun bilik və bacarıqlarından birbaşa asıldır. Buna görə vəzifə bölgüləri formalaşmışdır – Kiçik, Orta və Baş Mütəxəssis vəzifələrinə görə alacağınız əməkhaqqı da dəyişəcək. Bundan əlavə fəaliyyət göstərəcəyiniz quruma görə də əməkhaqqı məsələləri dəyişkəndir. Aşağısı 600 Azn – dən başlayaq 2000 Azn və hətta bundan daha çox aylıq gəlir əldə edə bilərsiniz. Onuda qeyd edim ki, SEO Mütəxəssisinin gəlir mənbələri çox olur, bu haqda digər bir bloq yazımda paylaşacam. Aşağıdakı şəkil ilə əlaqəli məqaləni oxumaqda fayda var – SEO Mütəxəssisinin təcrübəyə görə dəyişən gəlir qrafiki.

SEO Salary Report 2021: How Much SEO Pros Get Paid

 
Onlayn və ya Oflayn SEO kursu

Tələb əsasında SEO kursuna başlamağı düşünürəm. Bunu həm onlayn formada həm də oflayn formada həyata keçirə bilərəm. İlkin olaraq onlayn formada nəzərdə tutmuşam.Bundan əlavə ödənişsiz formada sizlərə istiqamət göstərmək və qarşılaşdığınız problemlərin həll olunması yolunda dəstək olmağa daim hazıram. Həmçinin yerli və xarici bizneslər üçün SEO xidməti də göstərirəm.Portfoliom və təklif paketləri ilə maraqlanan olarsa, birbaşa mənimlə əlaqə saxlaya bilər.

İndi zəng et!